Eén kopje koffie: is het zwarte goud ook goed voor senioren?
AlgemeenNederland is een waar koffieland. Het is onlosmakelijk verbonden met onze culturele identiteit; een goede kop koffie is de gouden standaard van gastvrijheid en VOF De Kunst scoorde er zelfs een hit mee door het zwarte goud en zijn positieve effecten liefdevol te bezingen. Maar hoe goed is koffie voor ons als senioren? Haal je er nog steeds een positief effect uit of kun je beter de cafeïne laten staan?
TWENTE - Dat Nederland een grote liefde heeft voor koffie is ook zeker niet overdreven. We consumeren gemiddeld zo’n 2,4 koppen koffie per dag, wat neerkomt op zo’n 8,4 kilo koffie op jaarbasis. Slechts vier andere landen consumeren meer koffie per hoofd van de bevolking: Denemarken, IJsland, Noorwegen en Finland als koploper. De Finnen drinken zo’n 12 kilo per jaar..
Effecten van cafeïne
De effecten van cafeïne op een gezond, gemiddeld mens zijn uitvoerig onderzocht. Je krijgt er meer energie van doordat het je zenuwstelsel stimuleert, je alertheid en concentratievermogen gaan omhoog en ook fysieke prestaties zijn beter vol te houden. Te veel cafeïne of te laat op de dag zijn weer nadelig, zo benadrukt het Voedingscentrum. Dit kan slaap verstoren, wat weer slecht is voor de gezondheid. Bij een verder gezonde oudere gaan dezelfde effecten op; er is dus in principe geen reden om de koffie te laten staan. Uit diverse onderzoeken door de jaren bleek ook dat koffie geen inherent nadelig effect heeft op de bloeddruk. Ook mensen met een hoge bloeddruk mogen er dus zeker van genieten.
Cafeïne en dementie
Opmerkelijk genoeg zijn de effecten van cafeïne op senioren en/of mensen met specifieke ouderdomsaandoeningen nog niet veel onderzocht. In 2021 promoveerde specialist ouderengeneeskundige Michelle Kromhout van het Leids Universitair Medisch Centrum met haar proefschrift over de effecten van cafeïne op mensen met dementie. Dit is ook te lezen op haar website, www.tolokku.nl/proefschrift/ De algemene conclusie is dat cafeïne kán helpen om probleemgedrag te verminderen bij mensen met dementie, maar dat de effecten sterk persoonsgebonden zijn. Zij concludeerde dan ook vooral dat meer onderzoek wenselijk is en dat zorgverleners alerter op koffieinname moeten zijn als beïnvloedende factor. Het kan dus ook interessant zijn voor bijvoorbeeld mantelzorgers om te kijken of een dementerende baat heeft bij een kop koffie - of dat cafeïnevrij wellicht juist een beter effect heeft op hun gemoedstoestand. Ieder mens is immers weer anders.